اسید سالیسیلیک

اسید سالیسیلیک (salicylic acid) یک اسید بتا هیدروکسی با فرمول شیمیایی C₇H₆O₃ است که عمدتا در مصارف دارویی و محصولات مراقبت پوست برای کاهش آکنه، لایه برداری و شفاف سازی پوست و کاهش چربی و باز کردن منافذ آن استفاده می شود. این ترکیب برای آکنه های خفیف مانند جوشهای سرسیاه و سرسفید بهترین کارایی و عملکرد دارد؛ همچنین می تواند از بروز جوش در آینده جلوگیری کند. در ادامه با ویژگی ها، خواص و کاربرد این ماده بیشتر آشنا می شوید.

خرید اسید سالیسیلیک:

برای خرید این محصول و استعلام قیمت از طریق شماره 02177677459 با کارشناس ما در ارتباط باشید.

اسید سالیسیلیک چیست؟

یک ترکیب آلی با فرمول C₇H₆O₃ که به صورت یک جامد بی رنگ با مزه تلخ وجود دارد، اسید سالیسیلیک نام دارد. این ماده پیش ساز ساخت محصولاتی مانند آسپرین است و در واقع یک هورمون گیاهی است. نام این ماده را از نام لاتین درخت بید گرفتند.

استرها و نمک های این ترکیب را به نام سالیسیلات می شناسند. از این محصول در طیف گسترده ای از محصولات ضد آکنه استفاده می کنند.

مشخصات فیزیکی و شیمیایی:

در جدول زیر برخی از خواص این ماده را مشاهده می کنید.

فرمول شیمیایی	C7H6O3
جرم مولی	138.122 گرم بر مول
مشخصات ظاهری	کریستالی های سفید تا بی رنگ و بی بو
نقطه ذوب	158ºC
نقطه جوش	200-211 درجه سانتی گراد
دانسیته	1.443 g/cm3
حلالیت	محلول در اتر، بنزن، پروپانول، استون، اتانول، تولوئن
pH	2.4

روش های تولید اسید سالیسیلیک:

در ادامه دو روش رایج ساخت این محصول را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد.

بیوسنتز:

این اسید را می توان از بیوسنتز اسید آمینه فنیل آلانین تهیه کرد.

سنتز صنعتی:

این ماده را به صورت تجاری از تیمار سدیم فنولات با کربن دی اکسید در فشار 100 اتمسفر و دمای 115 درجه سانتی گراد می سازند. در واقع اسیدی شدن محصول نهایی با اسید سولفوریک،  این اسید را می سازد. البته روش دیگر تهیه صنعتی آن، هیدرولیز آسپرین با یک اسید یا باز قوی است.

کاربردهای اسید سالیسیلیک:

در ادامه با کاربردهای این ماده بیشتر آشنا می شوید.

صنایع دارویی:

شاید رایج ترین و مهم ترین کاربرد این ماده، استفاده از آن در صنعت داروسازی باشد. این اسید به عنوان دارو برای حذف لایه ی بیرونی پوست موثر است. به همین دلیل از آن برای درمان زگیل تناسلی، پسوریازیس، آکنه و شوره سر بهره می برند. همچنین این ترکیب در بسیاری از محصولات مراقبت پوستی حضور دارد.

پیش ساز ساخت سایر داروها:

این ماده از گذشته به عنوان پیش ساز اساسی برای ساخت آسپرین کاربرد داشته است. آسپرین از استری کردن گروه هیدروکسیل فنولیک اسید سالیسیلیک با گروه استیل از انیدرید استیک یا استیل کلرید تهیه می شود.

صنایع غذایی:

این اسید به عنوان نگهدارنده در مواد غذایی، باکتری کش ها و ضدعفونی کننده مورد استفاده قرار می گیرد.

سایر کاربردها:

دیگر کاربردهای این ماده شامل:

1. در دامپزشکی برای درمان اختلالات اسکلتی عضلانی
2. ماده ی فعال در داروهای تسکین دهنده معده، داروهای ضد التهابی و به عنوان یک آنتی بیوتیک ضد اسید و خفیف

است. البته مشتقات دیگر این ماده به عنوان پوششی برای تسکین درد مفاصل و عضلات و به صورت موضعی برای تسکین درد زخم های دهان کاربرد دارد.

بررسی بازار خرید و فروش:

حجم بازار خرید اسید سالیسیلیک در سال 2022 ، 417.8 میلیون دلار بوده است که پیش بینی می شود تا پایان سال 2032 با رشد CAGR 6.9٪ به 814.2 میلیون دلار برسد. افزایش تقاضای تولید کنندگان محصولات مراقبت پوست و همچنین صنایع دارویی به عنوان مصرف کنندگان اصلی این محصول و گسترش استفاده از محصولات غذایی حاوی نگهدارنده (به دلیل خاصیت ضد باکتری و جلوگیری از رشد مخمرها) دلیل اصلی رشد بازار این ماده محسوب می شود.

اسید سالیسیلیک برای پوست:

این ماده در گروه دسته ای از داروها به نام سالیسیلات هاست. از این ترکیب برای درمان آکنه های خفیف تا متوسط بهره می برند. زمانی که روی پوست اعمال می شود، به حذف سلول های مرده پوست از لایه های بالایی کمک می کند و قرمزی و تورم را کاهش می دهد.

به همین دلیل در کاهش تعداد جوش ها و تسریع روند بهبود موثر است. این ماده در غلظت های بالا به عنوان لایه بردار برای درمان آکنه، جای جوش، میخچه، لک صورت که ناشی از افزایش سن و ملاسما است، استفاده می شود. معمولا پزشک بر اساس نوع پوست و وضعیت آن، دوز خاصی از آن را توصیه می کند.

شیوه و مدت زمان درمان آکنه با سالیسیلک اسید:

زمانی که فولیکول مو با سلول های مرده و چربی سطح پوست بسته می شود، جوش های سرسیاه و سرسفید ظاهر می شوند. این ماده با نفوذ به پوست، سلول های مرده پوست را در خود حل می کند. اثرات این دارو ممکن است چند هفته طول بکشد؛ معمولا پس از 6 هفته می تواند تاثیر این دارو را ببینید.

طریقه مصرف اسید سالیسیلیک:

پیش از استفاده از این محصول، لازم است حتما تست حساسیت را انجام دهید. در صورت بروز واکنش آلرژیک مصرف آن را متوقف و فورا به پزشک مراجعه کنید. این دارو تنها برای مصرف موضعی است؛ از ورود آن به چشم، دهان، بینی و پوست آسیب دیده جلوگیری کنید.

این دارو به شکل کرم، لوسیون، سرم و ژل وجود دارد و بر طبق دستور پزشک 1 یا 2 بار در روز لایه ی نازکی از آن را روی موضع مورد نظر قرار دهید. پیش از مصرف، ناحیه تحت درمان را با یک پاک کننده ملایم بشویید و خشک کنید. اگر از پد برای مصرف دارو استفاده می کنید، آن را به آرامی روی پوست بکشید تا جذب شود. بعد از مصرف دست ها را با آب بشویید.

سمیت:

مسمومیت با این ماده بسیار نادر است اما غیرممکن نیست. برای کاهش خطر مسمومیت محصولات حاوی این اسید، آن را در مناطق وسیعی از بدن و برای مدت طولانی استفاده نکنید.

عوارض جانبی اسید سالیسیلیک:

شکل دارویی این ماده تقریبا بی خطر است اما ممکن است در اولین استفاده باعث تحریک پوست شود. همچنین ممکن است با حل کردن بخش زیادی از چربی پوست باعث خشکی بیش ازحد پوست شود. از مصرف مقادیر زیاد این دارو خودداری کنید. در صورت مصرف بیش از دوز توصیه شده و مدت زمان طولانی تر، احتمال بروز عوارض جانبی افزایش می یابد. از جمله عوارض جانبی این ماده می توان به سوزش پوست، خارش و لایه برداری بیش از حد پوست اشاره کرد. این دارو در کودکان تحریکات بیشتری دارد و با برخی از داروها، تداخل دارویی دارد.

MSDS و نکات ایمنی:

پیش از کار با مواد شیمیایی از جمله اسید سالیسیلیک، نکات ایمنی را مطالعه و رعایت کنید.

• در زمان کار با این ماده از خوردن، آشامیدن و سیگار کشیدن پرهیز کنید.
• هنگام کار از لباس، عینک و دستکش محافظ استفاده کنید.
• بلع این ماده مضر است و باعث درد، اسهال، استفراغ و گرفتگی عضلات می شود. پس از بلع دهان را با آب بشویید.
• تماس این ماده با چشم ها باعث آسیب جدی به چشم ها می شود و حتی خطر کوری را به دنبال دارد. در صورت تماس با چشم، اگر لنز دارید آن را خارج و آن ناحیه را برای 15 دقیقه با آب بشویید.
• استنشاق این ترکیب باعث تحریک دستگاه تنفسی می شود. پس از استنشاق از محیط کار خارج شوید و هوای تازه استشمام کنید.
• در صورت تماس این ماده با پوست، آن ناحیه را با آب فراوان بشویید.
• این اسید را دور از اکسیدکننده های قوی و بازهای قوی نگهداری کنید.
• برای خاموش کردن آتش ناشی از این ماده از آب، کف، فوم الکل مقاوم و مواد شیمیایی خشک استفاده کنید.

با رعایت نکات ایمنی خطرات ناشی از کار با این ماده را کنترل کنید.

جمع بندی:

اسید سالیسیلیک یک ترکیب آلی با فرمول C₇H₆O₃  و به شکل جامد کریستالی سفید تا بی رنگ است. این ماده در صنایع غذایی به عنوان نگهدارنده و همچنین در محصولات مراقبت شخصی و برخی داروها به ویژه داروهای درمان آکنه، لک پوستی و میخچه حضور دارد. استفاده از این ماده در داروها تقریبا بی خطر است، اما در زمان کار با شکل خام آن باید نکات ایمنی را رعایت کنید. برای خرید اسید سالیسیلیک از طریق سایت پتروکیمیا اقدام کنید.