خمیر دندان بخش بسیار مهم و ضروری برای بهداشت دهان و دندان ها به حساب می آید و افراد روزانه به مراتب از آن استفاده می کنند. اکثر افراد در هنگام خرید محصولاتی که حاوی فلوراید، که به کاهش پوسیدگی دندان کمک می کنند، را تهیه می کنند. شاید دیدن یک عامل شیرین کننده، مانند سدیم ساخارین در خمیر دندان، در لیست مواد تشکیل دهنده محصولات مراقبت از دهان و دندان باعث تعجب شما شود. اما جالب است بدانید بسیاری از خمیر دندان ها حاوی شکر یا شیرین کننده های مصنوعی هستند.
شاید برای شما هم این سوال مطرح باشد که چرا تولیدکنندگان خمیر دندان از شکر یا شیرین کننده در محصولات خود استفاده می کنند؟ آیا باید نگران قند موجود در خمیر دندان ها باشیم؟ در این مقاله می توانید پاسخ پرسش های خود را بیابید.
مواد تشکیل دهنده خمیر دندان:
اغلب محصولات مراقبت از دهان و دندان شامل عوامل ضدپوسیدگی (مانند مونوفلورو فسفات سدیم، فلوراید سدیم و فلوراید قلع)، عوامل ساینده (مانند کربنات کلسیم، ژل‌های سیلیکا دهیدراته و کربنات منیزیم) و مواد شوینده مانند سدیم لوریل سولفات هستند. البته ترکیبات دیگری مانند مرطوب کننده ها و طعم دهنده ها نیز در آنها حضور دارد؛ اما تمامی آنها عوامل ضدپوسیدگی، ساینده و شوینده را در خود دارند. این ترکیبات طعم چندان خوشایندی ندارند به همین دلیل از موادی برای بهبود طعم آنها بهره می برند.
شیرین کننده های موجود در خمیر دندان ها:
این روزها تولیدکنندگان از انواع شیرین کننده های غیر مغذی برای بهبود طعم و مزه محصولات خود بهره می برند؛ برای مثال سدیم ساخارین، آسپارتام، سوربیتول و زایلیتول از رایج ترین افزودنی ها هستند.
سدیم ساخارین چیست؟
این ماده با فرمول شیمیایی C7H4NNaO3، ترکیبی است که از قطران زغال سنگ به دست می آید. این ترکیب یکی از پنج شیرین کننده مصنوعی است که دارای تاییده از سازمان غذا و دارو است. این ماده 200 تا 700 برابر از شکر شیرین تر است و در صنایع غذایی و دارویی مورد استفده قرار می گیرد.
به دلیل قیمت پایین و پایداری حرارتی در گذشته، در غذاها و نوشیدنی ها مورد استفاده قرار می گرفت. اما این روزها بازار آن در صنعت خمیر دندان بسیار بزرگ و پرطرفدار شده است. البته این ماده به عنوان یک ماده ی غیر مغذی هیچ فایده ای برای دهان و دندان ها ندارد و تنها عملکرد آن، بهبود طعم محصولات مراقبت از دهان است.
چرا از سدیم ساخارین در خمیر دندان ها استفاده می کنند؟
معمول ترین شکل شیرین کننده و بهبود دهنده طعم در خمیردندان ها سدیم ساخارین است که شیرینی تا 700 برابر شکر را دارد. سدیم ساخارین در خمیر دندان ها به پنهان کردن تمام طعم های نامطلوبی که سایر مواد تشکیل دهنده خمیردندان به وجود می آورند، کمک می کند. علی رغم شیرینی که دارد باعث پوسیدگی دندان، تشدید یا ایجاد حفره دهانی نمی شود و کاملا بی خطر است.
سایر شیرین کننده های موجود در خمیر دندان:
علاوه بر سدیم ساخارین از ترکیبات دیگری مانند سوربیتول، زایلیتول و آسپارتام برای بهبود مزه محصولات مراقبت از دهان و دندان استفاده می کنند که در ادامه این ترکیبات را معرفی خواهیم کرد.
سوربیتول:
این ماده به مقدار بسیار کمی در میوه ها به ویژه سیب و هلو وجود دارد و به عنوان یک الکل قند طبقه بندی می شود. در محصولات تجاری آن را از شربت ذرت تهیه می کنند. این ماده نسبت به شکر سفره شیرین تر است و در ترکیب با سایر شیرین کننده ها در خمیر دندان مورد استفاده قرار می گیرد. متاسفانه این ترکیب یک شیرین کننده غیر مغذی نیست و باکتری که باعث پوسیدگی دندان می شود را تغذیه می کند. به طور کلی می توان گفت که این ماده هیچ فایده ای برای سلامت دهان و دندان ندارد.
زایلیتول:
شیرین کننده ی دیگری که در برخی از میوه ها و سبزیجات وجود دارد، زایلیتول است. این ماده یک شیرین کننده غیر مغذی است. شیرین کننده ی غیر مغذی یعنی بدن از آن برای تامین انرژی استفاده نمی کند و به طور کلی سطح قند خون را افزایش نمی دهد. شیرینی این ماده به اندازه ی قند معمولی است و بر طبق تحقیقات از تشکیل پوسیدگی دندان جلوگیری می کند. همچنین به دلیل غیر مغذی بودن، باکتری های مربوط به پوسیدگی دندان ها نمی توانند از این ماده تغذیه کنند. این ماده به اصلاح خشکی دهان کمک می کند و میزان بزاق را برای سلامت دندان ها افزایش می دهد.
آسپارتام:
آسپارتام یکی دیگر از شیرین کننده های رایج در خمیر دندان هاست. این ماده به طور مستقیم باعث پوسیدگی نمی شود؛ اما عوارض جانبی مانند افسردگی، سرگیجه و اختلال در بینایی را می تواند به دنبال داشته باشد. می توانید برای خرید آسپارتام با کارشناسان ما در واحد فروش تماس بگیرید.
آیا نگران قند موجود در خمیر دندان ها باشیم؟
نظرات متفاوتی در خصوص وجود شکر و سایر عوامل شیرین کننده در خمیر دندان ها وجود دارد. انجمن دندانپزشکی آمریکا اعلام کرده است که عواملی که باعث پوسیدگی دندان بشوند یا به آن کمک کند، به طور کلی در خمیردندان ها وجود ندارد.
بر طبق نظر این سازمان غذاهایی که حاوی کربوهیدرات باشند، به دندان ها بچسبند، به راحتی به قطعات کوچک تبدیل شوند یا pH دهان را به زیر 5.5 برسانند، باعث پوسیدگی دندان ها می شوند. سدیم ساخارین در خمیر دندان ها، با وجود اینکه بسیار شیرین تر و قوی تر از شکر است، اما هیچ یک از شاخصه های ایجاد پوسیدگی دندان را ندارد. در واقع می توان گفت که این ماده از نظر فنی اصلا قند نیست. بر طبق تحقیقات انجام شده عوامل شیرین کننده مانند سدیم ساخارین در خمیر دندان ها باعث پوسیدگی دندان نمی شوند و پیامدهای منفی برای سلامت دهان و دندان ها ندارند.
بهترین خمیر دندان طبیعی و بدون شکر:
برخی از تولیدکنندگان محصولات مراقبت از دهان و دندان از ترکیبات ارگانیک به جای مواد شیمیایی برای تولید محصولات خود بهره می برند. به طور کلی خمیردندان ها شامل ترکیبات شیمیایی مانند پارابن، پروپیلن گلیکول، سدیم لوریل سولفات و دی اتانول آمین هستند.
تولید کنندگان خمیر دندان های طبیعی از آرد نارگیل و روغن نارگیل به عنوان عامل ساینده، جوش شیرین و نمک به عنوان ماده ی اصلی و از برخی از گیاهان طبیعی، روغن های طعم دهنده و ادویه ها برای ایجاد طعم بهتر بهره می برند.
نحوه انتخاب شیرین کننده خمیر دندان:
انتخاب شیرین کننده مناسب که تولیدکنندگان در محصولات خود استفاده می کنند به عواملی بسیاری مانند هزینه، پایداری و غیره بستگی دارد. البته خمیر دندان شیرین شده با زایلیتول مزایای بیشتری نسبت به خمیر دندان شیرین شده با سدیم ساخارین یا سوربیتول دارد.
جمع بندی:
خمیر دندان ها از محصولات مفید و موثر برای سلامت دهان و دندان ها هستند. اغلب از مواد شیرین کننده مانند سدیم ساخارین، آسپارتام و سوربیتول برای ایجاد طعم و مزه خوشایند در آنها استفاده می کنند. به طور کلی حضور این شیرین کننده ها ،مانند سدیم ساخارین در خمیر دندان ها، تاثیر مخربی روی سلامت دندان ها ندارند و نگرانی خاصی در مورد آنها وجود ندارد.
